Het recht van reclame; uw redder in nood bij een reeds gefailleerde wanbetalende wederpartij
Veelal wordt gedacht dat men pas eigenaar van een goed wordt, indien betaling heeft plaatsgevonden. Juridisch gezien klopt dat niet. Naar Nederlands recht wordt u eigenaar van een goed indien voldaan is aan een drietal vereisten. Nodig is dat u een geldige titel heeft (bijvoorbeeld een koopovereenkomst), de verkoper van het goed beschikkingsbevoegd is, en nodig is dat het goed daadwerkelijk geleverd is. Dit doet enigszins vreemd voorkomen. Mogelijkerwijs wordt uw wederpartij eigenaar zonder dat hij de rekening heeft betaald. Dit is vooral hinderlijk indien uw wederpartij vervolgens failliet gaat. Het is al helemaal onhandig als u ook geen eigendomsvoorbehoud bent overeengekomen. In principe bent u dan slechts een zogenoemde ‘concurrente schuldeiser’. De curator, de bank, de fiscus en de werknemers, staan vaak voor u in de rij. Dit resulteert er dikwijls in dat u met lege handen achterblijft. In dat geval kunt u zich mogelijkerwijs beroepen op het recht van reclame.
Het reclamerecht vindt zijn historische oorsprong in de regels van het vroeg-Romeinse recht. Toendertijd werd men pas eigenaar indien betaling, werkelijk of symbolisch, plaats had gevonden. Deze gedachtegang ligt ook ten grondslag aan het reclamerecht. Het vernuftige aan deze regeling is dat, indien uw wederpartij failliet gaat, u gewoonweg eigenaar van het goed gebleven bent. Het goed valt dan, in geval van een faillissement, automatisch terug in uw vermogen zonder dat u afhankelijk bent van andere schuldeisers en van de voorrang die zij aan hun positie ontlenen. Daarnaast is er sprake van een wettelijk recht. U hoeft dit dus niet met uw wederpartij te zijn overeengekomen.
De voorwaarden
U kunt zich echter niet altijd beroepen op het reclamerecht. Voor hantering van het recht van reclame is allereerst vereist dat de koop betrekking heeft op een roerende zaak. U kunt dit recht dus niet gebruiken indien u een huis, schip of een stuk grond heeft verkocht. Logischerwijs is ook nodig dat uw wederpartij nog niet, of in ieder geval nog niet volledig, betaald heeft. Belangrijker is dat voor een beroep op het reclamerecht, het goed zich nog in dezelfde staat moet bevinden als waarin het geleverd werd. Dit zal volgens de wetgever altijd afhangen van de concrete omstandigheden en de verkeersopvattingen. Dat is op zichzelf weinigzeggend. Indien het goed slechts is uitgepakt, vervalt het reclamerecht niet. Bent u een leverancier van een grondstof en is deze inmiddels gebruikt voor de productie van een ander product, dan bent u uw reclamerecht mogelijk wel kwijt. Het gaat er daarbij om dat het product dan niet voldoende individualiseerbaar meer is. Uw reclamerecht vervalt overigens ook indien u het niet bijtijds inroept. Het recht van reclame moet, volgens artikel 7:44 BW van het Burgerlijk Wetboek (hierna: ‘BW’), binnen 6 weken nadat betaling opeisbaar is geworden, worden ingeroepen. U kunt het daarnaast ook nog inroepen binnen 60 dagen, te rekenen vanaf het moment dat uw product bij uw wederpartij opgeslagen is.
En dan?
Indien aan de hierboven genoemde vereisten is voldaan, bent u eigenaar gebleven van het goed. Het is in dat geval wijs dit zo snel mogelijk schriftelijk kenbaar te maken. Dit kunt u in geval van een faillissement, het beste bij de curator doen. Wel moet u de curator een redelijke termijn gunnen om de koopprijs alsnog aan u te voldoen. Echter, er is nog één ding dat u nog in de weg kan staan. In veel gevallen is uw goed inmiddels al aan een derde persoon doorverkocht. Die persoon heeft op zijn beurt vaak geen enkele kennis over het feit dat uw wederpartij nog niet betaald dat. Artikel 7:42 BW biedt u dan mogelijkerwijs, toch enige bescherming. U krijgt bijvoorbeeld bescherming als uw product nog niet aan de derde persoon is geleverd, of wanneer u kunt bewijzen dat die derde er niet op mocht vertrouwen dat het recht van reclame niet meer uitgeoefend zou worden.
Heeft u hier hulp bij nodig? Schroom dan niet en neem contact op met Stefanie de Vries via info@lw.nl of 050-3603768